Hệ nội tiết là các tuyến không có ống dẫn. Các sản phẩm được bài tiết bởi hệ nội tiết gọi là hormon( nội tiết tố). Các hormon thấm trực tiếp qua hệ mao mạch đổ thẳng vào máu.
Hệ nội tiết gồm các tuyến chính:
1. TUYẾN TÙNG
Sản sinh ra 1 hormon có tên melatonin, nhiều nhất vào bạn đêm và ngưng sản xuất khi bình mình ló dạng.
Điều khiển các bản năng ngủ và thức tỉnh.
Vùng phản chiếu của tuyến tùng nằm cạnh vùng phản chiếu của tuyến yên nhưng cao hơn và lệch về ngón chân thứ hai.
2. TUYẾN YÊN
Vai trò: được ví như nhạc trưởng chỉ huy các tuyến nội tiết khác. Y học còn gọi là tuyến thầy.
Sản xuất ra 6 hormon tăng trưởng:
* prolactin sản xuất và tiết sữa
* 2 hormon ảnh hưởng đến sự chuyển hoá :hormon kích thích giáp tố, hormon hướng vỏ thượng thận
* 2 hormon kích thích buồng trứng và các hormon hướng sinh dục, hổmn kích nắng tố , hormon hoàng thể hoá
Vùng phản chiếu của tuyến yên ở giữa, phía dưới ngón cái và hai bờ cạnh móng chân cái (cả 2 chân phải và trái).
3. TUYẾN GIÁP TRẠNG
Vai trò: các hormon của tuyến giáp có vai trò đặc biệt quan trọng trong việc phá vỡ cặn bã để đào thải ra ngoài
Tuyến giáp còn ảnh hưởng tới khả năng giữ nước của cơ thể, tính năng động mềm mại của cơ, sức bền của mô xương, sự phát triển, hoạt động của bộ máy sinh dục và các tuyến nội tiết khác.
Vùng phản chiếu của tuyến giáp ở gốc ngón chân cái, phía lòng bàn chân, nơi có mấu xương nhô cao và trên chỉ lằn ngang
4. TUYẾN CẬN GIÁP
Vai trò: điều khiển lượng Canxi, Phospho trong máu, duy trì tỉ lệ thích hợp và phân phối chúng đến đúng những nơi cần thiết trong cơ thể. Canxi rất cần cho xương và sự đông máu, cả Canxi và Phospho đều cần thiết cho sự hoạt động của các dây thần kinh và cơ bắp.
5. TUYẾN ỨC
Động vật mới sinh nói chung, trẻ sơ sinh nói riêng đều có tuyến ức rất phát triên. Càng lớn tuyến này càng nhỏ lại, tới 13-14 tuổi thì kích thước của tuyến đạt mức tối thiểu. Nếu tuyến ức không teo đi thì cơ thể sẽ ngừng phát triển và gây nguy hiểm đến tính mạng.
Vai trò: tuyến ức có vai trò chủ yếu trong việc điều hòa kiểm soát hệ thống miễn dịch. Khi mới ra đời và thời kỳ nhỏ tuổi do hệ thống miễn dich chưa hoàn thiện nên rất cần tuyến ức để điều khiển, hỗ trợ cho hoạt động tự bảo vệ chống lại các mầm bệnh. Vì vậy đây còn gọi là tuyến của tuổi thơ.
Vùng phản chiếu của tuyến ức ngay bên cạnh các tuyến giáp về phía giữa gan bàn chân.
6. TUYẾN THƯỢNG THẬN
Vai trò: quan trọng đối với sức mạnh, tinh thần và thể chất của con người.
Tuyến thượng thận có 2 loại hormon chính:
+Adrenalin: tác dụng thiên về sự hồi hộp, sợ hãi. Nếu lượng hormon này chiếm ưu thế, chủ nhân có xu hướng rụt rè.
+Noradrenalin: tác dụng tạo cảm xúc giận dữ, bạo lực. Nếu lượng hormon này quá nhiều sẽ làm chủ nhân đập phá điên loạn. Rối loạn tuyến này thường dẫn đến sự rối lọan thần kinh.
7. TUYẾN TỤY
Tụy là một tuyến thuộc bộ máy tiêu hóa vừa có chức năng ngoại tiết (tiết ra dịch tụy đổ vào ruột giúp tiêu hóa thức ăn) vừa có chức năng nội tiết (như tiết insulin đổ vào máu có tác dụng điều hòa đường huyết...).
8. TUYẾN SINH DỤC ( BUỒNG TRỨNG VÀ TINH HOÀN)
Vai trò: có hai loại hormon sinh dục là androgen (kích thích tố sinh dục nam) và estrogen (kích thích tố sinh dục nữ).
Androgen: kích thích gia tăng bắp thịt, tạo dáng vẻ cường tráng và có xu hướng dẫn đến những hành vi hùng dũng.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét